İlk olarak 19 Ekim 2017 yılında Robert Weryk tarafından keşfedilen Oumuamua ismi verilen gök cismi, güneş sistemi dışından gelen gizemli bir cisim olarak görülüyor. Oumuamua, gezegenlerin yörüngelerine zıt tarafta yaklaşık 60 derecelik ekliptik bir eğimle hareket etmesi bilim adamlarının hayli ilgisini çekmişti.
BU BİR ASTEROİD Mİ, KUYRUKLU YILDIZ MI YOKSA BİR UZAY GEMİSİ Mİ?
Gökbilimciler, 2017 yılında Güneş Sistemi’ne giren 400 metre uzunluğundaki gizemli bir cisim olan ‘Oumuamua’ karşısında yıllardır şaşkınlık içindeydi. Daha evvel Güneş’in ötesinden gelen bu türlü bir cisim bizi ziyaret etmemişti ve bu yabancı o kadar süratli hareket ediyordu ki Güneş’e bağlı olması mümkün değildi. Oumuamua’nın bir asteroit üzere görünmesi fakat bir kuyruklu yıldız üzere davranması, bilim adamları tarafından epeyce tuhaf karşılanıyordu.
Şimdi ise bir küme araştırmacı ‘Oumuamua’nın alışılmadık bir yapısı olsa da katiyetle bir kuyruklu yıldız olduğunu” söylüyor. Geçtiğimiz hafta Nature mecmuasında yayınlanan çalışmaya öncülük eden Berkeley’deki California Üniversitesi’nden kimyager Jennifer Bergner, “Garip davranışların birçoklarını açıklayabiliriz” diyor.
İLK OLARAK NEREDE GÖRÜLDÜ VE İSMİNİ NEYDEN ALDI?
Oumuamua birinci kere 19 Ekim 2017’de tespit edildi. Hawaii’deki bir teleskop Güneş’in yanından geçerken onu görüntüledi ve saniyede 87 kilometrelik bir sürate ulaşarak Güneş Sistemi’nden kaynaklanamayacak kadar süratli olduğunu gösterdi. Gökbilimciler bu cisme Hawaii lisanında “uzaklardan birinci gelen haberci” manasına gelen 1I/2017 U1 (Oumuamua) ismini verdiler.
GÜNEŞ SİSTEMİNDEN ÇIKARKEN HIZLANDI
NASA’nın Hubble ve Spitzer teleskopları ‘Oumuamua’nın 100 metre ile 400 metre ortasında tuhaf bir formda uzamış, puro gibisi bir biçime sahip olduğunu buldu. Ayrıyeten Güneş Sistemi’nden ayrılırken biraz hızlandı. 2018’de Oumuamua’nın hızlanmasıyla ilgili birinci çalışmayı yürüten Micheli, kuyruklu yıldızların yaydıkları unsurdan geri teptiklerinde bunun olabileceğini açıklıyor.
Durum tam olağan üzere görünse de aslında kuyruklu yıldızların davranışlarıyla çelişiyordu. Oumuamua’da bu türlü bir fırlatma esnasında bu türlü bir maddeyi çıkardığı görülmedi. Objenin etrafında toz ve gazdan oluşan görünür bir koma ya da bir kuyruklu yıldızdan beklenebilecek rastgele bir kuyruk da yoktu.
OLUŞMAYAN GAZ BULUTU HAKKINDA AÇIKLAMALAR YAPILDI
Bergner ve Cornell Üniversitesi’nde gökbilimci olan meslektaşı Darryl Seligman, artık ne olduğunu açıklayabilecekleri bir kadro tez üzerinde duruyorlar. Modellemeleri, Oumuamua’nın fırlatılmadan evvel yakındaki bir yıldızın etrafında su zengini sıradan bir kuyruklu yıldız olarak hayata başlamış olabileceğini gösteriyor.
Galaksiyi saran süpernovalar ve başka enerjik olaylar tarafından yayılan yüksek güçlü kozmik ışınların, kuyruklu yıldızın su buzunun %30’una kadarını hidrojene dönüştürmüş olabileceğini ve yıldızlararası uzayda seyahat ederken Oumuamua’nın buzunda hapsolmuş olabileceğini buldular.
“NU OBJENİN KİMLİĞİNİ ASLA TAM OLARAK BİLMEYECEĞİZ”
Yıldızlararası seyahat yapan gök cisminin tam olarak nereden geldiği bilinmiyor. Kimi bilim insanları Oumuamua’nın özel olarak tasarlanmış bir uzay aracı olduğunu düşünse de kimileri da buzuna hapsolmuş bir kuyruklu yıldız olabileceğini düşünüyor.
Artık hiçbir teleskop Oumuamua’yı inceleyecek ve bu husus hakkında daha fazla bilgiye sahip olamayacak. Cisim şu anda Neptün’ün yörüngesini geçerek Güneş Sistemi’nin dışına yanlışsız yol alıyor. Bergner, “Bu objenin kimliğini asla tam olarak bilemeyeceğiz” diyor.