Dışişleri Bakanı Mevlüt Çavuşoğlu, Birleşmiş Milletler’deki 30 Mart Milletlerarası Sıfır Atık Günü Özel Oturumu’na katılmak üzere geldiği New York’ta, Türkevi’nde bir küme Türk gazeteciyle dış siyasetteki gelişmeler konusunda sohbet etti.
Rusya Dışişleri Bakanı Sergey Lavrov’un Türkiye ziyaretiyle ilgili soru üzerine Çavuşoğlu, Kahramanmaraş merkezli sarsıntılardan sonra Türkiye’yi ziyaret etmek isteyen Lavrov’un 6-7 Nisan’da yapacağı ziyarette, ikili bağların farklı boyutlarını görüşme imkanı bulacaklarını söyledi.
TAHIL MUTABAKATININ SÜRESİ
Çavuşoğlu, zelzeleler sonrasında Rusya’nın çok yardımda bulunduğunu hatırlatarak şu bilgileri verdi:
“Geniş manada konuşacağımız hususlar var. İkili alakaların yanı sıra tahıl muahedesinin uzatılması var. Onunla ilgili perşembe günü (30 Mart) BM Genel Sekreteri ile de bir görüşme yaptık. Genel Sekreter, Türkiye’nin, bilhassa Rusların şikayet ettiği bankaların ödemeleri üzere kimi bahislerde katkı sağlayıp sağlamayacağını sordu. Onun üzerinde çalışıyoruz. Rusya, tahıl muahedesinin 60 gün uzatılmasına ‘evet’ dedi. 120 gün şu anda daha net değil, bunu konuşacağız.”
SURİYE BAHİSLİ TOPLANTI 3-4 NİSAN’DA
Lavrov ile görüşmede Suriye, Libya ve öbür bölgesel mevzuların da ele alınacağını bildiren Çavuşoğlu, Suriye ile ilgili siyasi süreç, göçmenlerin durumu ve sarsıntılardan sonra oraya yapılacak insani yardımların artırılması hususlarının değerlendirileceğini tabir etti.
Çavuşoğlu, “Rusya’nın konut sahipliği ve kolaylaştırıcılığında Suriye ile bir angajman süreci başladı biliyorsunuz. Daha sonra İran da bu sürece dahil oldu. Kimileriniz Mısır’ı ziyaretimizde vardı ve Mısır’da sizlere bakan yardımcıları seviyesindeki toplantının ertelendiğini söylemiştik. Artık o toplantının tarihi netleşti. Bakan yardımcısı seviyesinde dörtlü toplantı, 3-4 Nisan tarihlerinde Moskova’da gerçekleşecek” dedi.
MISIR’LA NORMALLEŞME
Mısır ile olağanlaşma sürecinde de son vakitlerde hızlanma olduğunu lisana getiren Çavuşoğlu, ekonomik ve ticari münasebetler konusunda şimdiye kadar aslında bir sorun olmadığını, siyasi bağları de büsbütün olağanlaştırmak için çaba sarf ettiklerini söyledi.
Çavuşoğlu, önderler seviyesinde görüşme için her iki tarafın da tarih üzerinde çalıştığını belirterek, bunun uzaması durumunda büyükelçilerin tekrar atanmasıyla ilgili bir karar alınabileceğini tabir etti.
YUNANİSTAN’LA YAŞANAN GERGİNLİK VE KIBRIS MESELESİ
Kahramanmaraş merkezli sarsıntılar sonrasında Yunanistan ile ilgilerde de olumlu bir hava yakalandığını söyleyen Çavuşoğlu, öncelikle bu olumlu havanın kalıcı olabilmesi için iki tarafın gerginliği artıran adımlardan kaçınması gerektiğini lisana getirdi.
Bakan Çavuşoğlu, “Anlaşamadığımız, üzerinde uzlaşamadığımız ya da çözemediğimiz tarihi problemler var. Kimileri karmaşık. Bunları çözme konusunda samimi bir çalışma ortamının olması lazım. Nasıl çözeceğiz, bu istişari görüşmeler artık istişari olmaktan çıkmalı, sonuç odaklı olmalı. Problemlerin ne olduğu tespit edildi, dünyada herkes biliyor” diye konuştu.
Kıbrıs sorunu kapsamında adanın etrafındaki hidrokarbon zenginliklerinin hakça paylaşımı sıkıntısına değinen Çavuşoğlu, Kıbrıs’ta kalıcı bir tahlilin olmamasının her vakit bir gerginlik sebebi olduğunu söyledi.
ABD’YLE YÜRÜTÜLEN F-16 GÖRÜŞMELERİ
Bakan Çavuşoğlu, ABD ile Türkiye ortasında devam eden F-16 süreci konusunda bir tıkanıklık olup olmadığı sorusuna, “Aslında tam bir tıkanıklık yok. İdarenin samimi çaba sarf ettiğini biliyoruz. Türkiye’ye F-16 verme konusunda ya da mevcut uçakların modernizasyonu için gerekli kitleri verme konusunda kararlılar. Kongrede karşı olanlar var, lakin idarenin karşı olanlara yönelik de efor sarf ettiğini biliyoruz. Olumlu sonuçlar olabileceğini de iddia ediyoruz” karşılığını verdi.
Çavuşoğlu, ABD’de Joe Biden idaresinin F-16 konusunda öncelikli olarak Kongredeki itirazları kaldırması gerektiğini, Türkiye’ye F-16 uçağı satışına karşı çıkan Kongre üyelerine yönelik diyalogla tahlil üretilebileceğini lisana getirdi.
IRAK’TA DÜŞEN HELİKOPTER VE ABD’NİN PKK/YPG’YE VERDİĞİ ASKERİ DESTEK
Suriye’nin kuzeydoğusundan kalkıp Kuzey Irak’ta düşen, PKK’lıları taşıyan helikopter konusundaki soruya karşılık Çavuşoğlu, şunları kaydetti:
“ABD’nin Suriye’de YPG/PKK’ya her türlü silah takviyesi, teçhizat dayanağı, eğitim dayanağı verdiği açık, aşikar. Bunu da aslında saklamıyorlar. Bir kılıfları da var, o da ‘DEAŞ ile mücadele’. ‘DEAŞ ile ne gayret var?’ diye sıkıştırınca, ‘Hapishanelerde DEAŞ’lılar var, onlar nezaret ediyor, hasebiyle o değerli.’ diyorlar. Biz de ‘Orayı boşaltalım, hepsini ülkesine gönderelim, sadece bunun için terör örgütü desteklenir mi?’ diyoruz. Olağan bu helikopterlerin kime ilişkin olduğu kıymetli. Kim satın almış, kim tahsis etmiş, kime kullandırtmış?”
Bakan Çavuşoğlu, Suriye’nin kuzeydoğusundan kalkan helikopterlerden ABD’nin haberi olup olmadığı sorusunu, “Esas bu kısmı değerli. Bu helikopterleri kim, kimden satın aldı ve ondan sonra kime kullandırttı? Helikopteri kullanmak için nasıl eğitim verdiler teröristlere? Ancak sonuçta o bölgenin hava alanı kimin denetiminde? Amerika’nın. Münasebetiyle hava alanı benim kontrolümdeyse, bir dron da geçse, bir kuş da uçsa benim bilgim dahilindedir. Hava alanını denetim eden otoriteden müsaade almadan bir helikopterin kalkması mümkün değil” şeklinde yanıtladı.
Çavuşoğlu, ABD tarafının düşen helikopterle ilgili taziye yayınladığını da hatırlattı.
ABD askerlerinin Suriye’de bulunmaları ve geçen ay ABD Genelkurmay Lideri’nin bölgeye yaptığı ziyarette PKK’lılarla görüşüp görüşmediği sorulan Çavuşoğlu, bu bahiste ABD tarafının kendilerine “kesinlikle görüşmedik” dediğini, bununla ilgili ortada bir fotoğraf yahut evrak olması durumunda olağan kaidelerde YPG’lilerin bu fırsatı kaçırmayarak kendilerini legalleştirmek için bunu sızdıracaklarına inandıklarını söyledi.
Çavuşoğlu, “Sonuçta değerli olan, Amerikan askerleri burada ne iş yapıyor, ne için var? ABD Genelkurmay Lideri buraya ne için geliyor? Amerikan askerleri burada YPG/PKK’yı desteklemek için var. Sonuçta Genelkurmay Lideri’nin onlarla görüşüp görüşmediği kıymetli değil. Teröristleri, PKK’lıları eğiten askerlerini ziyaret ediyor” dedi.