Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığınca Kahramanmaraş ve Hatay merkezli sarsıntılar sonrası hazırlanan raporda birinci tespitlere Escort Merdivenköy nazaran güç dalında 11 milyar 243 milyon lira hasar oluştuğu hesaplandı
AA muhabirinin Başkanlığın Kahramanmaraş ve Hatay Zelzeleleri Raporu ndan yaptığı derlemeye nazaran zelzele felaketi nedeniyle güç kesiminde 2 3 Merdivenköy Escort Bayan milyar lirası kamuya ve 8 9 milyar lirası özel kesime ilişkin olmak üzere toplam 11 milyar 243 milyon lira hasar oluştuğu kestirim ediliyor
Rapora nazaran Hatay Gaziantep Kahramanmaraş ve Adıyaman Merdivenköy Escort vilayetleri başta olmak üzere bölgedeki elektrik dağıtım sınır ve trafo merkezlerinde büyük ölçüde hasar oluştu
Deprem sonucunda Türkiye Elektrik Anonim Şirketi’ne TEİAŞ ilişkin 1128 kilometre uzunluğundaki elektrik iletim çizgisini birbirine bağlayan 11 direk yıkıldı toplam 4 bin 88 megavoltamper güce sahip trafo merkezi ve ekipmanında hasar meydana geldi
6 Şubat’ta Kahramanmaraş’ın Pazarcık ve Elbistan ilçelerinde meydana gelen iki sarsıntı ile 20 Şubat’ta Hatay’ın Yayladağı ilçesinde yaşanan zelzeleler sonrası yapılan ön çalışmalar sonucunda 11 vilayette TEİAŞ’a ilişkin elektrik iletim tesislerinde toplam 717 milyon lira özel bölüme ilişkin elektrik dağıtım tesislerinde ise toplam 7 milyar 867 milyon lira hasar oluştu
BOTAŞ iletim çizgilerinde 20 noktada patlama ve arıza saptandı
Yaşanan zelzeleler nedeniyle Boru Sınırları ile Petrol Taşıma AŞ’nin BOTAŞ doğal gaz iletim çizgilerinde yaklaşık 20 farklı noktada patlama ve arıza meydana gelirken bölgedeki doğal gaz dağıtım çizgileri ve tesislerinde de hasarlar tespit edildi
BOTAŞ ve bölgede faaliyet gösteren ilgili dağıtım şirketlerinin hasar tespit çalışmaları sonucunda doğal gaz iletim sınırları ve tesislerinde 180 5 milyon lira doğal gaz dağıtım çizgilerinde 646 4 milyon lira hasar meydana geldiği kestirim edildi Bölgedeki ham petrol boru çizgilerinde ise küçük ölçekli hasarlar belirlendi
Akaryakıt tesislerinde 355 milyon liralık hasar oluştu
Elektrik Üretim AŞ’ye EÜAŞ ilişkin elektrik üretim tesislerinde santrallere ilişkin kimi bina trafo ve şalt alanlarındaki hasarın iddiası büyüklüğü 517 5 milyon lira olarak hesaplandı
Özel bölüm tarafından işletilen elektrik üretim tesislerindeki hasar ise 52 5 milyon lira olarak kayıtlara geçti Bölgedeki birtakım akaryakıt istasyonları ve depolama tesislerindeki hasarların yaklaşık 355 milyon lira olduğu saptandı
Raporda sarsıntı bölgesinde 732 maden işletme müsaadeli ruhsat bulunduğu bunun 68’inin yer altı maden işletme formülüyle çalıştığı ve bölge genelinde madencilik faaliyetlerinde süreksiz duraklamalar kelam konusu olduğu belirtildi
Türkiye Petrolleri Anonim İştirakine ilişkin Adıyaman’da bulunan petrol üretim tesisindeki yapılarda ise 2 7 milyon lira hasar oluştuğu bildirildi
Böylece birinci tespitlere nazaran güç bölümünde toplam 11 milyar 243 milyon lira hasar oluştuğu hesaplandı
Deprem bölgesi güneş ve rüzgarda değerli potansiyele sahip
Raporda sarsıntı bölgesinin güneş gücü potansiyeli bakımından Türkiye ortalamasının üzerinde olduğu rüzgar gücü açısından ise değerli potansiyellerin bulunduğu bilgisi paylaşıldı
Buna nazaran toplam şurası gücü 45 megavat olan lisanslı güneş gücü santralleri toplam konseyi gücü 924 megavat olan rüzgar gücü santralleri ile toplam konseyi gücü 224 megavat olan biyokütle ve atık ısı santralleri sarsıntı bölgesindeki vilayetlerde yer alıyor
Türkiye’nin 2053 yılı net sıfır emisyon maksadına ulaşabilmesi için kıymetli ölçüde yeni güneş ve rüzgar gücü kapasitesine gereksinim olduğu dikkate alındığında verilecek özel teşviklerle güneş ve rüzgar gücü yatırımlarının kelam konusu 11 ile yönlendirilmesinin bölgenin kalkınmasına takviye sağlayacağı öngörülüyor
Bu kapsamda raporda kısa vadede zelzele bölgesinde çizgi ve tesislerin hasar ve performans değerlendirmesi yapılarak uygunluklarının acilen tespit edilmesi gereksinim duyulan bakım ve tamiratların yapılması elektrik üretim santrallerinde gaz iletim ve dağıtım çizgileri ile tesislerinde ve akaryakıt istasyonlarında gerekli incelemelerde bulunulması muhtaçlık duyulan bakım ve tamiratların yapılması üzere siyaset tekliflerine yer verildi
Orta vadede ise afet riski olan bölgelerde şebekeden bağımsız ve batarya depolama sistemi entegre edilmiş taşınabilir güneş güç santrallerinin tasarlanarak yapılandırılması gerektiği söz edildi
Doğal gaz arzının sürekliliğinin sağlanması gayesiyle yer altı depolama tesisleri ile FSRU iskele ve ilişki sınırı yatırımlarının yapılması afet bölgelerinde sıkıştırılmış doğal gaz tedarik altyapısının güçlendirilmesi ve gerekli altyapının yapılması yer altı akaryakıt depoları ve ilişki noktalarının zelzeleye karşı dayanıklılıklarının artırılması acil durumlarda afetlerden etkilenen bölgelere akaryakıt tedarikinin sağlanmasına ait plan ve program hazırlanması potansiyel afet bölgelerinde gelecekte kurulması beklenen elektrik üretim santrallerinin kıymetlendirilmesi sırasında bu santrallerin afetlerden etkilenme olasılıklarının ve fay sınırlarında olan uzaklıklarının dikkate alınması barajların tipine pozisyonuna ve sismik özelliklerine nazaran ölçüm aygıtlarıyla periyodik incelemelerinin artırılması barajların havadan ve karadan gözlemlenmesi de orta vadeli teklifler ortasında yer aldı
Uzun vadede ise raporda sarsıntı bölgeleri için uzun devirli afet güç tedarik planlarının hazırlanması bu planlarda taşınabilir yenilenebilir güç santralleri ve entegre batarya depolama tesislerini yer almasına ehemmiyet verilmesi güç paha zincirinde tüketiciler başta olmaz üzere tüm ögelerin dijitalleştirilmesi ve güç altyapısının siber güvenlik hücumlarına dayanıklılığının artırılması üzere siyaset tekliflerine yer verildi
