İsrail’de Binyamin Netanyahu hükümetinin yargının yetkilerini kısıtlayan “yargı reformu” kapsamında, başbakanın vazifeden alınmasını zorlaştıran yasa tasarısı kabul edildi.
İsrail basınında yer alan haberlere nazaran, yasa tasarısı için Meclis’te yapılan üçüncü oylamada, 47 red oyuna karşı, 61 oyla Meclis’ten geçti.
Muhalefet başkanları yasa değişikliğine sert reaksiyon gösterirken, düzenlemenin Netanyahu’ya yönelik “kişiye özel bir yasa” olduğunu belirtti.
“AHLAK DIŞI BİR YASA”
Eski Başbakan ve Yeş Atid (Gelecek Var) Partisi önderi Yair Lapid, Twitter hesabından paylaştığı bildirisinde, “Gece vakti hırsızlar üzere koalisyon ahlak dışı ve bozuk bir yasa çıkardı” tabirlerini kullandı.
Eski Savunma Bakanı ve Ulusal Birlik Partisi başkanı Benny Gantz ise “Netanyahu idaresini güçlendirecek şahsa özel bir yasa… Yumuşama, durma ve kısıtlama yok. Herkesi dışarı çıkıp gelişimimizi ve bizi tehlikeye atan yargı ıslahatını protesto etmeye davet ediyorum.” şeklinde reaksiyon gösterdi.
Netanyahu hükümetinin “yargı reformu” kapsamında hazırlanan yasa tasarılarından biri olan ve daha evvel yapılan 2 oylamada da meclisten geçen düzenleme, “başbakanın fizikî yahut ruhsal yetersizlik durumları dışında misyondan alınmasını” engelliyor.
İsrail Meclisinde 3 oylamayla kabul edilen yasaya nazaran, başbakanın vazifesini yapamayacağını duyurma yetkisi, Meclis’te başbakan tarafından yapılacak duyuru yahut kabinenin dörtte üçünün onayıyla mümkün olacak.
Hükümetin dörtte üçü tarafından onaylanan karara başbakanın itiraz etmesi halinde ise bu, Meclis’te oylanacak. Meclis Lideri tarafından belirlenecek oturumda 90 milletvekilinin bu tarafta oy kullanması halinde başbakan vazifeden alınabilecek.
Söz konusu yasa tasarısı, başbakanı misyondan alma yetkisine dair, Yüksek Mahkeme dahil yargının alacağı rastgele bir kararın geçersiz sayılmasını içeriyor.
Uzmanlar, bunun yolsuzluk suçlamalarına maruz kalan Başbakan Netanyahu’yu muhafaza maksadı taşıdığını savunuyor.
TARTIŞMALI YARGI DÜZENLEMESİ”
İsrail Adalet Bakanı Yariv Levin, 5 Ocak’ta Yüksek Mahkemenin yetkilerini sonlandıran, yargının, yargıçların seçimi üzerindeki tesirini azaltan bir “yargı reformu” planladıklarını açıklamıştı.
Ülkedeki en yüksek yargı mercii olarak vazife yapan İsrail Yüksek Mahkemesi, Meclisin çıkardığı kanunları, anayasa taslağı olarak kabul edilen “temel yasalara” terslik gerekçesiyle bozma yetkisine sahip.
Netanyahu hükümeti, açıkladığı yargı düzenlemesinde, Yüksek Mahkemenin, Meclisin çıkardığı kanunları bozma yetkisinin büyük ölçüde elinden alınacağını belirtmişti.
Hükümetin yargının yetkilerini kısıtlayan ve iktidarın yargı atamalarında kelam sahibi olmasını öngören yargı düzenlemesi, İsrail içinde ve memleketler arası alanda yargının yetkilerini kısıtladığı gerekçesiyle ağır halde eleştirilmişti.
Netanyahu hükümetinin yargı düzenlemesine karşı kitlesel protestolar, 11 haftadır yüz binlerce kişinin iştirakiyle devam ediyor.