Sudan’ın başşehri Hartum ve çeşitli kentlerinde ordu ile Süratli Dayanak Kuvvetleri (HDK) ortasında silahlı çatışmalar başladı.
Ordu ile HDK ortasında son birkaç aydır yaşanan “söz savaşı”, iki güç ortasında sıcak çatışmaya dönüştü.
SUDAN ORDUSU VE HDK’DAN AÇIKLAMA
Sudan ordusundan yapılan yazılı açıklamada, “HDK, Spor kenti etrafında ve öteki noktalarda güçlerimize yönelik taarruz teşebbüsünde bulunmuş ve HDK’nin ihanet hareketine silahlı kuvvetlerimiz karşılık veriyor” sözü kullanıldı.
Açıklamada şunlar kaydedildi: “HDK, devlet ve ulusal güvenlik için isyancı güce dönüştü. Şu anda silahlı kuvvetler ile isyancı Süratli Dayanak Güçleri ortasında stratejik noktalarda çatışmalar yaşanıyor. HDK, isyankar davranışlarını örtbas etmek için onlara saldırdığına dair palavralar yayıyor.”
HDK’den yapılan açıklamada ise, “Güçlerimize eş vakitli düzenlenen taarruzların isminden kendimizi müdafaa ediyoruz. Kazanımları korumak için vatandaşları yanımızda durmaya çağırıyoruz” tabiri kullanıldı.
SİLAH SESLERİ YÜKSELİYOR
Başkent Hartum’un Erkevit, Spor Kenti, Genelkurmay Başkanlığı ve Egemenlik Kurulu Lideri ve Ordu Kumandanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan’ın ikametgahının bulunduğu bölgelerde silah sesleri yükseldi.
Başkentin çeşitli bölgelerinde mahallî saatle 09.30 üzere başlayan ağır makinalı silah seslerinin akabinde ağır duman yükseldi. Hartum Milletlerarası Havalimanı’nın etrafında de çatışma sesleri işitdi.
Umdurman, Bahri ve kuzeydeki Meravi kentlerinde de çatışma sesleri duyuldu.
TÜRK BÜYÜKELÇİLİĞİ’NDEN “EVDE KALIN” UYARISI
Türkiye’nin Hartum Büyükelçiliğinden yapılan açıklamada, durum sakinleşene kadar vatandaşlardan meskenlerinde kalmaları ve gerekmedikçe seyahat etmemeleri istendi.
Açıklamada, “Başkent Hartum’un çeşitli bölgelerinde ordu ile Süratli Dayanak Güçleri ortasında çatışmalar çıktığı anlaşılmaktadır. Durum olağana dönünceye kadar vatandaşlarımızın sokağa çıkmayıp konutlarında kalmaları ve mecburilik haricinde ülke içinde seyahatten kaçınmaları tavsiye olunur” uyarısı yapıldı.
TÜRKİYE’DEN TARAFLARA ÇAĞRI
Türk Dışişleri’nden yapılan açıklamada ise, “Sudan Cumhuriyeti’nde bugün yaşanan silahlı çatışmalardan telaş duyuyoruz. Sudan’daki tüm bölümleri, geçiş sürecinin kazanımlarına bağlı kalmaya, sukunet ve diyaloga davet ediyoruz. Sudan’ın meselelerine fakat ulusal uzlaşı yoluyla kalıcı tahlil bulunabilecektir. Türkiye, bugüne kadar olduğu üzere, bundan sonra da dost ve kardeş Sudan devleti ile halkının yanında yer almaya devam edecektir” denildi.
“ASKERİ GÜVENLİK REFORMU” KONUSUNDA YAŞANAN ANLAŞMAZLIK
Sudan’da tansiyonun tırmanması, ordu ile HDK ortasında “askeri güvenlik reformu” konusunda yaşanan bir dizi uyuşmazlığın akabinde geldi.
HDK’nin büsbütün orduya entegrasyonuyla tek ve ulusal bir ordu kurulması ve ordunun da ticari ve siyasi faaliyetleri bırakıp kışlaya çekilmesi üzere hususları kapsayan güvenlik ıslahatı, 2021’den bu yana süren idare krizi ve asker-sivil uyuşmazlığını çözmek için 5 Aralık 2022’de imzalanan çerçeve muahedenin en kıymetli hususları ortasında yer alıyor.
Sudan Ordu Kumandanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, HDK’nin mevcut yapısının değiştirilerek orduya katılması konusunda ısrarla açıklamalar yaparken, HDK Kumandanı Orgeneral Muhammed Hamdan Dagalu da entegrasyona karşı çıkmadıklarını lakin bunun büsbütün sivil bir idarenin çatısı altında gerçekleşmesini istediklerini tabir ediyor.
HDK, eski rejim devrinde Darfur’da isyancılara karşı savaşmak, hudutları korumak ve asayişi sağlamak emeliyle milis yapılanma halinde oluşturuldu. 2013’te Güvenlik ve İstihbarat Teşkilatı’na bağlanan HDK’nin on binlerce mensubu bulunuyor.
Sudan ordusu, “paralel ordu” üzere hareket eden HDK mensuplarının başşehir ve birtakım kentlerdeki hareketliliğinin ve kimi mevkilerde konuşlanmasının güvenlik riski ve tehdidini artırdığını, bunun ordunun müsaadesi dışında yapılan kanunsuz bir hareket olduğunu açıklamıştı.
HDK ise ordunun modülü olarak yasa gereği rutin misyonlarını yerine getirdiklerini, orduyla tam bir uyum ve ahenk içinde çalıştıklarını ileri sürerek argümanları reddetmişti