Mavi Vatan için tahminen de önümüzdeki 50 yılı direkt etkileyecek bir adım olan TCG Anadolu Amfibi Hamle Çıkarma Gemisi, Tuzla’da düzenlenen merasimin akabinde Deniz Kuvvetleri Komutanlığı’na resmen teslim edildi.
TCG Anadolu’da uzun müddettir çok farklı sistemlerin test süreci devam ediyordu. Gemi her ne kadar ilgili kuvvet komutanlığına geçmiş olsa da kritik kimi testlerin devam edeceği biliniyor. Bunların başında da TCG Anadolu’da vazife alacak Kızılelma, Hürjet, Bayraktar TB-3 üzere platformlarla ilgili yapılacak çalışmalar geliyor. Bu platformların gemiye nasıl iniş/kalkış yapacağı, hangi harici sistemlere gereksinim duyacakları üzere konular merak konusu.
Ancak gemi ve üzerindeki platformlar dışında konuşulması gereken kıymetli bir gelişme daha var… Baykar Yönetim Şurası Selçuk Bayraktar’ın teslim merasiminde birinci sefer somut bir halde bahsettiği Kemankeş füzesi.
Savunma Sanayii Araştırmacısı Kadir Doğan ile hem TCG Anadolu’dan kalkacak hava araçlarını hem de Kemankeş füzesine dair beklentilerini konuştuk.
Bu gemiye sahip olabilmekle ‘yapabilmek’ çok farklı şeyler
Kadir Doğan’ın üzerinde durduğu birinci mevzu, Türkiye’nin TCG Anadolu ile elde ettiği kazanım oluyor. Dünyada yalnızca 12 ülkenin bu ölçekte bir gemiye sahip olduğunu biliyoruz. Doğan ise “Bunların çok azı bu gemiyi yapabilme kabiliyetinde. Türkiye de onlardan biri” diyerek asıl değerli kısma vurgu yapıyor.
“Belki de bu türlü bir gemiye sahip olmaktan daha gurur verici olanı Türk denizciliğinin böylesine büyük bir gemiyi üretebilmesi bana kalırsa” diyen Doğan’a nazaran TCG Anadolu’yu yalnızca askeri açıdan kıymetlendirmek eksik bir okuma olur. Bu platformun tıpkı vakitte bir ‘güç gösterisi aracı’ olacağına da değiniyor Doğan ve kriz bölgelerine bu çeşit gemiler gönderebilen başkentlerin global durumuna işaret ediyor.
Yeni doktrinler konusunda Türkiye önder pozisyonda
TCG Anadolu’dan insansız hava araçları çokça konuşuldu. Kızılelma ve TB-3’ü geminin kalkış pistinde görmek heyecan verici. İnsansız hava araçlarının bir uçak gemisi ya da TCG Anadolu üzere LHD gemisi üzerinde kullanılmasına dünya daha evvel hiç şahit olmadı.
Böyle bir örneğin dünyada şimdi olmadığının altını çiziyor Doğan ve “Zaten Bayraktar TB-3 birinci kere yayınlandıktan birkaç gün sonra ABD çok emsal bir konsepti tanıttı. Bu da aslında, Türkiye’nin insansız sistemleri kullanmak konusunda dünyaya öncülük ettiğini, TSK’nın yeni kabiliyetleri bir doktrin içerisinde bu kadar faal kullanmak konusunda dünya önderi olduğunun bir göstergesi. Bunlar yalnızca savunma sanayii için değil Türkiye açısından da çok lakin çok değerli dönüm noktaları” görüşünü paylaşıyor.
TB-3 rastgele bir ek sisteme muhtaçlık duymayacak
TCG Anadolu’ya konuşlanacak insansız hava araçları için en çok merak edilen bahislerden biri de iniş ve kalkışın nasıl olacağıydı. Selçuk Bayraktar, TB-3’ün katapult üzere herhangi bir şeye muhtaçlık duymadan kendi gücüyle havalanacağını, Kızılelma’nın ise çok güçlü motoru nedeniyle yakalama kablolarına gereksinim duyacağını söylemişti.
Kadir Doğan, kısa pistli gemilere iniş kalkış yapabilme kabiliyetine sahip hava araçlarının özel platformlar olduğuna işaret ediyor. Bunun en temel sebebini, “Konvansiyonel kalkış esnasında hava araçlarının gerekli itki/kaldırma kuvveti düzeylerine ulaşmak için pist üzerinde makul bir uzaklık kat etme gerekliliğinden yahut tekrar çok kısa bir piste iniş yapmak için ise hava aracının muhakkak aerodinamik kabiliyetlere sahip olması gerekir” cümlesiyle özetliyor.
Dünyada çok az sayıda şirket bu kabiliyete sahip
Herhangi bir ek sisteme gereksinim duyulmaması konusuna getiriyor kelamı Doğan ve devam ediyor:
“Bunlar aslında çok değerli ayrıntılar. Çoklukla insanlı savaş uçakları bu üzere gemilere bu biçimde iniş/kalkış yapmazlar. Burada TB-3 üzere insansız bir platformun olması, iniş ve kalkışın bu halde yapılabilmesine imkan sunuyor.
Burada şuna da bir parantez açmak gerekiyor ki mancınık ve kanca üzere yardımcı araçlar olmadan bunu başarabilmek çok lakin çok güç bir iş. Hava aracının iniş esnasında birçok çevresel kaideye bakarak hem kendi durumunu, yönelimini, hareketini ve motorunu buna nazaran çok süratli ve dinamik bir formda ayarlaması gerekiyor. Bu da bir beşerden fazla çok gelişmiş bilgisayarların, yani oto pilotun yapabileceği bir iş.
TB-3’ün tahminen de on binlerce sefer simülasyon ortamında bu gemiye inip kalktığını biliyoruz. Bu simülasyonlar çok gerçekçi etraf koşulları altında, hava aracında kullanılan uçuş denetim ve misyon bilgisayarı donanımları içerisinde tekrar tekrar yapılıyor. Buradan elde edilen datalara nazaran oto pilot başarılı bir halde vazifesini icra edebiliyor.
Bu Baykar’ın yıllardır sahip olduğu, dünyada çok az şirkette var olan özel bir kabiliyet. Bu kadar süratli müddette bu kadar başarılı eserleri çıkartabilmenin sebebi tam olarak bu. Tüm bunlar Türkiye’nin sahip olduğu mühendislik kabiliyetinin hangi noktalara geldiğinin en kıymetli göstergeleri.”
Kemankeş ile yeni bir devir başlayacak
Selçuk Bayraktar’ın “Çalışmalarımız devam ediyor. Birinci kere Teknofest’te görücüye çıkacak” dediği Kemankeş füzesi de TCG Anadolu merasiminin tahminen de en enteresan ayrıntılarından biriydi.
Kadir Doğan bu bahse da kısa lakin son derece pahalı bir parantez açıyor. Kemankeş’in aslında yapısı prestiji ile çok özel bir mühimmat olduğunun altını çiziyor.
“Belki de Türkiye’de şimdiye kadar geliştirilmiş, bu sınıftaki en özel mühimmatlardan bir tanesi” dedikten sonra bu tanımlamasını ayrıntılandırarak kelamlarını tamamlıyor:
“Bunun en temel sebebi TB-3’ün Akıncı, Aksungur, Kızılelma ve ANKA-3 üzere daha büyük platformlara nazaran yararlı yük kapasitesinin daha az olmasından kaynaklanıyor.
Genelde TB-2’de MAM-L, MAM-C ve Bozok üzere 20kg bandındaki hafif ancak tesirli mühimmatlar kullanılıyor. Deniz şartlarında ise durum hayli farklı. Çünkü bu hafif mühimmatların tesiri kara platformlarında her ne kadar yüksek olsa da gemiler için epeyce az. Bu nedenle kapasitesi daha yüksek, ağır bir ateş gücü oluşturacak ve birebir vakitte uzun menzillerde angajman sağlayacak sistemlere gereksinim var.
Kemankeş, Selçuk Bayraktar’ın açıklamalarından anladığımız kadarıyla uzun menzilli, tahrip gücü yüksek ve hafif bir mühimmat. Bunun Baykar tarafından geliştirilmesi de kıymetli ki bu Baykar’ın ulaştığı kabiliyeti de bize gösteriyor.